Wypalenie zawodowe. Jak sobie z nim poradzić?
Wypalenie zawodowe dotyczy wszystkich grup społecznych, także osób duchownych i konsekrowanych. Obserwuje się, że osoby, których praca wymaga intensywnych kontaktów z ludźmi są bardziej narażone na wypalenie. Przyczyną wypalenia zawodowego jest przede wszystkim długotrwały stres, który skutkuje wyczerpaniem fizycznym i psychicznym.
Wypalenie zawodowe w każdym przypadku może mieć inne objawy:
- Na poziome somatycznym najczęściej pojawiają się problemy ze snem, podwyższone ciśnienie, problemy ze strony układu pokarmowego, bóle głowy, obniżenie odporności organizmu oraz chroniczne zmęczenie.
- Na poziomie psychicznym mogą pojawić się problemy emocjonalne takie jak rozdrażnienie, przygnębienie, poczucie bezsilności, trudności z koncentracją, coraz większe trudności z wykonywaniem swoich obowiązków, spadek zaangażowania, pogarszające się relacje ze współpracownikami.
- Na poziomie duchowym pojawiają się oziębłość, niechęć, rozdrażnienie w podejmowanych praktykach duchowych, poczucie pustki i bezsensu, myśli o utracie powołania.
Wypalenie chociaż często definiowane w obszarze zawodowym jest również „kryzysem osobistym”. Każdy kryzys zaprasza lub wymusza „zmiany” pewnych elementów dotychczasowego sposobu życia i funkcjonowania. Czasami konieczne jest sięgniecie do głębszych przyczyn kryzysu osobistego takich jak obciążenia psychiczne wyniesione z dzieciństwa, okresu dorastania, przeżyte traumy.
Wypalenie jest dużym cierpieniem (przeżywanym na poziomie somatycznym, emocjonalnym, relacyjnym i duchowym) wymaga empatycznego podejścia i kompleksowego działania w różnych sferach. Integralne podejście do zjawiska wypalenia zakłada zaakceptowanie faktu, że „wychodzenie” z wypalenia zawodowego jest procesem długotrwałym. Pomocne mogą się okazać takie formy pomocy jak farmakoterapia, dieta, pomoc psychologiczna, terapia, warsztaty rozwoju osobistego, towarzyszenie duchowe.
Szkoła Formacyjna św. Józefa, która tworzona jest przez specjalistów współpracujących z Centrum Psychologiczno-Pastoralnym “Więź”, proponuje wsparcie w ramach projektu „Przeciw wypaleniu” adresowanego do osób, które zdiagnozowały już wstępnie problem z wypaleniem zawodowym u siebie lub podejrzewają, że może on ich dotyczyć. Wsparcie składa się z trzech obszarów działań:
- Indywidualnego wsparcia (specjalistycznego) – online, odpłatnie
- Kursu Wewnętrznej Integracji – stacjonarnie, odpłatnie
- Superwizji – online, bezpłatnie.
Koordynatorem projektu jest ks. dr Krzysztof Naczk.